Zie je op een verpakking “0% suiker” of “0 calorieën” staan, dan weet je dat er maar twee keuzes zijn. Óf het product is heel erg smerig (en zou dus niet verkocht worden), óf er zitten suikervervangers in. Suikervervangers zijn vaak kunstmatige stoffen, die veel zoeter zijn dan suiker. Met een veel kleinere hoeveelheid kun je dus hetzelfde resultaat bereiken in de smaak van een product. Het klinkt dus als een ideale oplossing om de hoeveelheid suiker die je binnenkrijgt te verminderen. Neem gewoon een product waarin suikervervangers zitten en je wordt er niet dik van. Maar is dat wel zo?
Suikervervangers: wat zijn dat?
Er zijn verschillende suikervervangers die veel gebruikt worden. De meest gebruikte zijn deze:
- E950 – Acesulfaam-K
- E951 – Aspartaam
- E952 – Cyclaamzuur
- E953 – Isomalt
- E954 – Sacharine
- E955 – Sucralose
- E957 – Thaumatine
De meeste van deze E-nummers worden in de boekjes als ‘rood’ bestempelt: ongezond en mogelijk gevaarlijk. Echte gedegen testresultaten zijn er alleen van Aspartaam: dit blijkt in grote hoeveelheden kankerverwekkend te zijn en wordt steeds minder in producten gestopt. Maar de reden dat het minder in producten wordt gestopt is simpel: vrijwel iedereen weet dat Aspartaam vermeden moet worden. Van de andere stoffen is dat veel minder bekend.
Suikervervangers als dikmakers
Suikervervangers worden gebruikt omdat mensen er niet van zouden aankomen. Tenslotte weten we heel goed dat we van suiker aankomen, maar van zo’n zoetstof zou dat niet zo zijn. Gek genoeg kom je van zoetstof meer aan dan van suikers! Hoe werkt dat?
Je lichaam krijgt een zoetstof binnen. De hersenen registreren dat er iets zoets binnenkomt en dat er dus suiker zal komen dat moet worden afgebroken. Maar… er komt geen suiker binnen! Het resultaat is dat je suikerspiegel van slag raakt door de zoetstof. Je krijgt automatisch meer trek, want er zou toch suiker binnenkomen? En dus ga je eten. Proefdieren die zoetstoffen binnenkregen bleken zo’n 15% meer te eten dan proefdieren die suikers binnenkregen. Ook bij mensen blijkt dat zo te zijn! Mensen die op dieet zijn krijgen het dus moeilijker om hun dieet vol te houden als ze light producten gebruiken dan wanneer ze producten met suikers gebruiken.
De oorzaak van diabetes?
Er is onderzoek gedaan naar het drinken van light-producten. Maar liefst 66.000 vrouwen werden gevolgd, waarvan ongeveer de helft gebruik maakte van light producten. Niet alleen bleken de dames die light-producten gebruikten meer aangekomen te zijn, maar ook bleek de kans op diabetes veel hoger. Dat werd veroorzaakt door de schommelingen in de suikerspiegel die door de zoetstoffen werden veroorzaakt. Zoetstoffen kunnen dus in sommige gevallen de oorzaak zijn van diabetes of in ieder geval de kans groter maken dat iemand daadwerkelijk diabetes type 2 ontwikkelt.
Wat is beter: suiker of suikervervangers?
Op de langere termijn blijken suikers minder ongezond dan suikervervangers. Wat overigens niet wegneemt dat je ook met suikers moet opletten dat je niet teveel binnenkrijgt. Het blijkt echter dat de zoetstoffen niet alleen een averechtse werking hebben omdat ze het hongergevoel versterken: ook houden mensen zichzelf hiermee voor de gek. Mensen die namelijk kiezen voor producten met minder suiker, gaan er automatisch meer van gebruiken. Het is tenslotte gezond, dus kun je er meer van eten/drinken. Met als gevolg dat ze in totaal vaak toch evenveel of zelfs meer calorieën binnenkrijgen tijdens het diëten! Het is hetzelfde effect als de spaarlamp had: omdat spaarlampen zo zuinig waren, gebruikten mensen ineens op veel meer plaatsen verlichting dan ze eerst deden. Deze extra verlichting zorgde ervoor dat het totale energieverbruik steeg in plaats van daalde. Hetzelfde gebeurt bij mensen die aan de lijn doen: omdat ze producten gebruiken waar minder suikers in zitten, eten ze er meer van. De totale suiker inname wordt daardoor bij zo’n 20% van de mensen op dieet hoger dan wanneer ze niet op dieet zijn.
Mensen hebben altijd de neiging om te kiezen voor de makkelijkste weg. En dat betekent dat het makkelijker is om frisdrank te drinken met suikervervangers dan om frisdrank helemaal te laten staan. Toch blijkt dit niet altijd de beste methode om af te vallen. In veel gevallen wordt het diëten er voornamelijk moeilijker van, het duurt langer en soms komen mensen zelfs aan in plaats van dat ze afvallen. Diëten kun je dus beter niet doen door light-producten te kiezen, maar door bewust te letten op het aantal calorieën dat binnenkomt. Ook als dat betekent dat je echt minder lekker eten en drinken zult moeten gebruiken tijdens de dieet-periode. Gelukkig zijn er veel diëten die dit probleem aardig weten in te perken door te gaan voor gezonde afvalmethodes!
