Je leest een website met vergelijkingen. Zoals: ‘een croissant is veel minder gezond dan een muesli bol’. Of: ‘een broodje kaas en een broodje kroket zijn ongeveer even vet’. Ach, leuke weetjes. Maar wat heb je er nu eigenlijk echt aan?
Appels en peren
Allereerst dit: je kunt verschillende soorten eten nu eenmaal niet met elkaar vergelijken. De mededeling dat een croissant ongezonder is dan een muesli bol zegt me niets. Het gaat erom of de vergelijking relevant is. Maar ik maak nu eenmaal meestal geen keuze tussen een muesli bol of een croissant. Misschien maak ik een keuze tussen wit en bruin brood. Maar als ik zin heb in een croissant, vraag ik me zelden af wat er eigenlijk in een muesli bol zit. Dat is, zoals de uitdrukking heet, appels met peren vergelijken.
Keuzes maken begint met goed vergelijken
De gezondere keus is niet afhankelijk van het kiezen tussen verschillende voedingsgroepen. Ik maak geen keuze tussen melk of yoghurt. Ik maak wel een keuze tussen verschillende soorten melk. Of tussen yoghurt of vla. Of tussen salami of boterhamworst. Vergelijkbare producten met eenzelfde functie worden met elkaar vergeleken. Maar producten uit verschillende voedingsgroepen (vis en vlees bijvoorbeeld) vergelijk je niet zo snel met elkaar. En ook producten die een andere functie hebben, vergelijk je niet. De mededeling dat yoghurt gezond is dan melk is niet echt relevant. Want ik drink nu eenmaal geen pak yoghurt leeg ‘s morgens, maar een glaasje melk is wel lekker. En kies ik dan voor halfvol, vol of biologisch? Dat is wel een relevante vraag.
Geef mensen eenvoudigere keuzes
De keuzes die je moet maken, worden vaak heel moeilijk gesteld. Je moet keuzes maken uit twee producten die soms maar weinig met elkaar te maken hebben. Het is dus goed om eens te kijken naar welke keuzes dan wel eenvoudiger zijn:
- Vergelijk binnen de categorie. Dus vergelijk geen kaas met vlees, maar vergelijk zuivelproducten onderling en vleeswaren onderling.
- Vergelijk binnen het doel dat je hebt met het eten. Is het een tussendoortje, is het broodbeleg of is het een basisingrediënt voor een cake?
- Vergelijk binnen de soort. Vergelijk bijvoorbeeld verschillende soorten melk of verschillende soorten kaas.
Door zo te vergelijken, maak je de keuzes die iemand moet maken een stuk eenvoudiger. Het is niet relevant om een broodje kaas met een broodje kroket te vergelijken. Maar het is wel relevant om verschillende soorten kaas te vergelijken en daaruit de beste keus te maken. Zo maak je keuzes eenvoudiger en is gezonder eten wat minder moeilijk.