Brood. Het ligt overal in de supermarkten en bij de bakker heb je haast oneindige keuze uit verschillende broodsoorten. Van donker tot licht, van meergranen tot gewoon wit: soms weet je gewoon niet meer wat je moet kiezen. Zeker niet als er telkens verschillende mensen zeggen die claimen dat ‘deze broodsoort veel gezonder is dan die broodsoort’. Meestal wordt geclaimd dat donkerder brood gezonder is dan lichter brood en dat brood ook gezonder wordt naarmate er meer granen in zitten. Maar is dat wel zo? Wij deden onderzoek met de vraag: welk brood is gezond?
Bruin of wit brood
Is wit brood gezond? In een kort antwoord: ja, wit brood is gezond. Het is echter niet het meest gezonde brood dat we hebben. Wit brood is namelijk gemaakt op basis van bloem. Bloem wordt weer gemaakt van het binnenste deel van tarwekorrels. Het buitenste, hardere deel van de korrels wordt eerst verwijderd. Brood dat van bloem is gemaakt is daardoor heel fijn van textuur. Echter, het buitenste deel van de graankorrel is ook het gezondste deel, want juist daarin zitten de meeste vezels en mineralen.
Bruin brood is gezonder dan wit brood, omdat het bestaat uit een mengsel van bloem met volkoren meel. Dit meel bestaat uit hele graankorrels die gemalen zijn, inclusief buitenkant. Het brood bevat dus meer vezels en mineralen en is zodoende gezonder voor je. Let wel op: dit geldt voor ‘gewoon’ bruin brood, wat bij de bakker tarwebrood wordt genoemd. De verhouding tussen bloem en volkoren meel is niet officieel vastgelegd, dus kan het zo zijn dat het bruine brood, als er veel bloem is gebruikt, niet zo heel veel gezonder is dan het witte brood… In de winkel kun je meestal op het etiket zien in welke verhouding de twee soorten meel zijn gebruikt.
Volkoren en meergranen brood
Wat is het verschil tussen bruin of wit brood, of volkoren brood? Het voornaamste verschil is dat iets alleen volkoren brood genoemd mag worden, als het volledig bestaat uit volkoren meel. Daardoor is dit brood gezonder dan bruin of wit brood, want dit brood bestaat volledig uit meel met de meeste vezels en mineralen. Goed voor de werking van de darmen dus!
Meergranen brood bestaat uit minimaal twee verschillende graansoorten. Dat betekent dat het bestaat uit bloem of volkoren meel, plus minimaal één andere meelsoorten zoals maïsmeel of speltmeel. De andere graansoorten verschillen qua voedingswaarde maar weinig van volkoren meel. Het gaat dus vooral om de vraag of er bloem in het brood zit, of dat het volkoren meel is dat gemengd wordt met andere graansoorten. Meergranenbrood is dus helemaal niet zoveel gezonder dan volkoren brood. Afhankelijk van de vraag hoeveel bloem is gebruikt, kan het wel gezonder zijn dan bruin of wit brood.
Hoe donkerder hoe beter?
Nee hoor, donkerder brood is niet altijd beter. Het is vooral de vraag hoe het brood donkerder is gemaakt en welk brood het oorspronkelijk was vóórdat het bruin werd gemaakt. Er zijn twee manieren om brood diepbruin te krijgen: het toevoegen van moutmeel of het toevoegen van gekarameliseerde suiker. Dit kan gebeuren bij elk type brood en gebeurt tijdens het bakproces. Wordt de bruine tint toegevoegd door moutmeel, dan verschilt de voedingswaarde van het brood eigenlijk niet van het originele brood. Dan is het dus de vraag: is de bakker begonnen met een witbrood (gemaakt van bloem) of met een volkoren brood (gemaakt van volkoren meel)? Wordt het brood bruin gemaakt met gekarameliseerde suiker, dan is het overbodig op te merken dat het brood hier minder gezond van wordt. Soms is donkerder brood dus juist ongezonder dan de lichtere variant! Bij de bakker kun je dit navragen, in de winkel kun je op het etiket zien wat er in het brood zit. Laat de broden met toegevoegde suikers maar staan: ze zien er gezond uit maar zijn het niet!
Afbakbroodjes
We hebben het tot nu toe gehad over hele broden die je zo kunt kopen. Maar hoe zit het eigenlijk met afbakbroodjes die je in de oven doet? Zijn die minder gezond? Helaas… deze broodjes zijn inderdaad iets minder gezond. Het probleem is dat deze broodjes houdbaar moeten zijn, dus zijn er hulpstoffen en conserveermiddelen toegevoegd. De broodjes zijn op zichzelf niet ongezond, maar ze zijn wel minder gezond dan ‘gewoon’ brood.
Welk brood is gezond?
Welk brood is gezond? Deze vraag is nu eindelijk beantwoord: volkoren brood is het gezondst, daarna volgt meergranenbrood (mits gemaakt van volkoren meel), daarna bruin brood en dan pas wit brood. Toch is er nog een factor waar je rekening mee moet houden: de hoeveelheid zout die is gebruikt in brood. Dit kun je in de winkel zien op het etiket, bij de bakker kun je het vragen. Zoutloos brood is wel even wennen, maar is vele malen gezonder dan het brood dat zout bevat. Wil je echt op de gezonde tour, dan eet je dus zoutloos volkoren brood. En uiteraard let je ook op je broodbeleg. In het artikel ‘gezond en lekker broodjes beleggen’ vind je allerlei goede en lekkere tips waarmee jij je brood zo gezond mogelijk kunt beleggen.
Welk brood eet jij het liefst en waarom? Laat een reactie achter!
