Aspartaam: dankzij de dubieuze reputatie één van de bekendste E-nummers in Nederland. Er is al veel over geschreven, er is onderzoek naar gedaan en het blijft altijd de vraag: is aspartaam slecht voor je? Of valt het allemaal wel mee en wordt er nogal overdreven gereageerd? Wij hebben wat achtergrond onderzoek gedaan naar de oorzaak van alle geruchten over aspartaam, om erachter te komen hoe het nou eigenlijk echt zit. We stelden onszelf vragen als: wat is aspartaam, waar zit aspartaam in en waarom zou aspartaam de gezondheid beïnvloeden?
Wat is aspartaam?
Wat is aspartaam nou eigenlijk precies? Scheikundig gezien bestaat aspartaam uit drie stoffen: phenylalanine, aparaginezuur en methyl-esters. Het is een synthetisch product, wat inhoudt dat het op deze manier wordt samengesteld in een fabriek. Het staat ook wel bekend als E951 en er is bijzonder veel discussie over het al dan niet ongezond zijn van deze stof.
Waar zit aspartaam in?
Aspartaam is een synthetische zoetstof en wordt vaak gebruikt als vervanger voor suiker. Als zodanig zit het in heel veel light-producten en suikervrije producten, maar ook in yoghurtdranken, snoep, chocolade, ijs, jam en zoetjes. Vooral in zoete dingen dus, die dankzij de aspartaam lekker zoet zijn ondanks dat er weinig suiker in zit.
Lees: Tips om af te vallen zonder suiker.
Waarom zou aspartaam de gezondheid beïnvloeden?
Waarom zou aspartaam nou juist zoveel controversie teweegbrengen, terwijl de meeste andere E-nummers minder discussie oproepen? Dit komt door de methyl-esters, waarvan bekend is dat ze in het lichaam worden omgezet tot een aantal giffen die net zo schadelijk zijn als cyanide. Deze giffen (onder andere formaldehyde, mierenzuur en PKH) tasten het zenuwstelsel aan en kunnen onder andere hersentumoren veroorzaken. Toch is het maar zeer de vraag of dit ook echt is wat er gebeurt als je aspartaam binnenkrijgt, omdat het tot nu toe alleen in grote hoeveelheden is toegepast in test-dieren. Deze hoeveelheden zijn niet direct vergelijkbaar met wat mensen dagelijks binnenkrijgen als ze een beetje gezond leven.
Aspartaam en gezondheid: is aspartaam kankerverwekkend?
Dat aspartaam niet bepaald een gezond stofje is, is wel duidelijk. Toch is het maar zeer de vraag of aspartaam kankerverwekkend is. Daarbij gaat het vooral om de hoeveelheid die je als mens binnenkrijgt. Inderdaad is het in grote hoeveelheden kankerverwekkend, maar dat zegt niets over kleine hoeveelheden. De giffen die ontstaan na het innemen van aspartaam kunnen door het lichaam worden afgebroken en uitgescheiden, dus in die zin zou aspartaam niet kankerverwekkend zijn als het in kleine hoeveelheden wordt gebruikt.
Aspartaam en gezondheid: zwangerschap
Tijdens de zwangerschap wordt het nuttigen van aspartaam zeer sterk afgeraden. Het zou namelijk verband kunnen houden met miskramen in de eerste drie maanden van de zwangerschap. Op dat moment is het vruchtje nog heel erg kwetsbaar en er worden genoeg gifstoffen geproduceerd door de inname van aspartaam om daar invloed op te hebben. Het is dus beter om tijdens de hele zwangerschap, maar zeker in het begin, zo weinig mogelijk aspartaam te gebruiken. Aspartaam is slecht voor de ontwikkeling van de foetus en kan de oorzaak zijn van een miskraam.
Aspartaam: wel of niet gebruiken?
Zoals gezegd lijkt aspartaam, afgezien van gedurende de zwangerschap, niet schadelijk te zijn voor de gezondheid als het wordt genuttigd in kleine hoeveelheden. Toch vinden wij persoonlijk het risico vrij groot. Het simpele feit dat het volgens de Europese norm wel gebruikt mag worden, maar niet tijdens de zwangerschap, duidt er voor ons al op dat er toch iets niet in orde is met deze stof. Tenslotte is een zwangerschap ook iets dat bij het menselijk lichaam hoort – blijkbaar is aspartaam dus toch schadelijk. Dit wordt sneller gemerkt bij zwangerschappen, omdat de impact van een stof dan relatief groter is, maar voor ons betekent dat dat aspartaam slecht is voor de gezondheid in het algemeen, zij het op bescheiden schaal. Wij zouden het product dan ook absoluut niet aanbevelen voor dagelijks gebruik!
Aspartaam kan kankerverwekkend zijn, al moet daar nog veel meer onderzoek naar worden gedaan. Wel is duidelijk dat het effecten heeft tijdens de zwangerschap en dan het niet perse goed is voor de gezondheid. Daarom willen wij regelmatig gebruik van aspartaam afraden. Het is beter om te wennen aan de smaak van dingen zonder allerlei toegevoegde zoetstoffen – je kunt ook minder suiker gebruiken zonder dit te vervangen door iets anders! Aspartaam kun je vermijden door geen light-producten en geen suikervrije producten meer te gebruiken. Wil je meer weten over E-nummers in het algemeen? Lees dan het artikel “E-nummers: het hoe en wat van toegevoegde stoffen“. Probeer ook eens onze recepten: omdat wij koken zonder pakjes en zakjes zijn vrijwel al onze recepten E-nummer vrij!